1. Vì sao đuối nước thường dẫn đến tử vong?

Đuối nước là tình trạng nước tràn vào đường hô hấp làm cho các cơ quan bị thiếu oxy và các chức năng sống của cơ thể ngừng hoạt động. Hay nói cách khác: Chết đuối là tình trạng thiếu oxy do cơ thể bị chìm trong nước.

2. Nguyên nhân gây nên đuối nước ở trẻ em

a. Đuối nước do sự bất cẩn của người lớn

Nhiều trường hợp trẻ bị đuối nước là do trẻ nhỏ có tính thích nghịch nước hoặc do sự lơ là, chủ quan của bố mẹ, người chăm sóc nuôi dạy trẻ chưa giám sát trẻ chặt chẽ hay thiếu người trông nom, chăm sóc để trẻ tự do vui chơi gần những nơi có mối hiểm họa tiềm tàng tai nạn này.

Trẻ em dưới 5 tuổi có thể gặp tai nạn này ngay trong xô, chậu, chum, vại, bể chứa nước, ao hay giếng khơi trong gia đình. Trẻ lớn hơn có thể gặp tai nạn này ở ao, hồ, sông, suối,... Trong dịp nghỉ hè, trẻ em khu vực nông thôn thường phụ giúp gia đình như ra đồng, sông suối mò cua, bắt ốc, chăn trâu bò... cũng dễ có nguy cơ bị đuối  nước .

b. Đuối nước do môi trường sống quanh trẻ không an toàn

Ao quanh nhà không có rào chắn, hố nước sâu sau khi đào lấy đất và các hố ở các công trình xây dựng không có rào chắn, nắp đậy... Nhiều vùng ao, hồ, sông, suối nguy hiểm chưa có rào chắn, chưa có biển cảnh báo, biển cấm, chưa có bảo vệ. Có những nơi như vậy xa khu dân cư, ít người dân qua lại, khi trẻ bị nguy hiểm thì không có sự trợ giúp kịp thời.

c. Đuối nước do trẻ không biết bơi, chưa được rèn các kỹ năng

Tai nạn đuối nước cũng một phần là do trẻ không biết bơi, chưa được dạy kỹ năng đảm bảo an toàn và xử lý tình huống khi bơi và không có kỹ năng cứu đuối.

3. Một số cách  xử trí khi có trẻ bị đuối nước

3.1. Đưa nạn nhân lên bờ

* Nếu thấy trẻ bị đuối nước:

- Hô hoán, kêu gọi mọi người đến gúp đỡ.

- Không nhảy xuống cứu trẻ khi mình không biết bơi và không biết cách cứu đuối, vì bản thân mình cũng có thể bị đuối nước.

* Nếu trẻ ở gần bờ:

- Hãy đưa một vật gì đó cho trẻ (gậy, sào, phao có buộc dây thừng...) để trẻ nắm lấy và kéo trẻ lên bờ một cách an toàn.

- Hoặc ném một dây chắc, dai (dây thừng...) để trẻ túm lấy và kéo trẻ vào bờ.

* Nếu trẻ ở xa bờ và đang bất tỉnh:

- Ngay lập tức sử dụng thuyền có sẵn để vớt trẻ lên thuyền.

- Nếu bạn biết bơi giỏi, lấy một sợi dây thừng buộc quanh thắt lưng mình bơi ra cứu trẻ và có một người cầm đầu dây kia đứng trên bờ. Khi bơi ra đến chỗ nạn nhân nếu thấy trẻ còn tĩnh hãy nói trẻ bình tĩnh. Giữ tay nạn nhân về phía sau, cố gắng nâng cằm và mặt của trẻ lên khỏi mặt nước. Người đứng trên bờ kéo cả bạn và nạn nhân vào bờ một cách an toàn.

3.2. Sơ cứu trẻ bị đuối nước

          Khi trẻ bị đuối nước và được đưa lên bờ an toàn, sơ cứu trẻ như sau:

* Nếu trẻ vẫn tỉnh, chỉ lo sợ hoảng hốt:

- Gọi người giúp đỡ.

- Cởi nhanh quần áo ướt.

- An ủi trẻ và đặt trẻ nằm ngửa, đầu nghiêng sang bên trái.

- Kiểm tra và lấy hết dị vật trong mũi, miệng của trẻ.

- Tháo nước bằng cách móc họng cho nôn hoặc ép lồng ngực và bụng cho nạn nhân trào nước ra ngoài.

- Ủ ấm cho trẻ và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

* Nếu trẻ bất tỉnh, thở yếu hoặc đã ngừng thở:

- Bước 1: Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi mặt nước bằng mọi cách.

- Bước 2: Cho nạn nhân nằm ở nơi thoáng khí và giữ ấm. Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy kiểm tra xem còn thở không bằng cách quan sát lồng ngực có di động hay không.

 Nếu nạn nhân có dấu hiệu ngưng thở thì nhanh chóng thực hiện hô hấp nhân tạo: Đặt nạn nhân nằm ưỡn cổ và nghiêng mình sang bên trái, dùng gạc hay khăn vải lau sạch dãi, chất thải hoặc dị vật ở miệng và mũi nạn nhân. Tiếp đến người cấp cứu cần thực hiện hà hơi thổi ngạt cho nạn nhân. Sau 5 lần hô hấp nhân tạo khi bắt mạch mà tim vẫn ngừng đập thì bước tiếp theo là phải ép tim ngoài lồng ngực.

- Bước 3: Sau khi hô hấp nhân tạo mà mạch vẫn ngừng đập, người cấp cứu cần tiến hành ép tim ngoài lồng ngực. Nếu không bắt được mạch chứng tỏ tim đã ngừng đập, cần phải hô hấp nhân tạo kèm theo ép tim ngoài lồng ngực (ép ở 1/2 dưới xương ức bên trái) theo công thức 15:2 (nghĩa là ép tim 15 cái thì thổi ngạt 2 cái) nếu có 2 người thực hiện, hoặc 30:2 (nghĩa là ép tim 30 cái thì thổi ngạt 2 cái) nếu có một người. Kiên trì thực hiện cho đến khi mạch đập và nạn nhân thở trở lại.

- Bước 4: Sau khi nạn nhân tỉnh lại sẽ nôn ra nhiều nước nên cần đặt họ ở tư thế nằm nghiêng, kê cao gối hai bên vai, nới rộng quần áo để tránh bị ngạt thở.

- Bước 5: Sau sơ cứu ban đầu, người bị đuối nước đã tỉnh lại, cần lau khô người cho họ, thay quần áo và ủ ấm sau đó nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ xử lý các bước tiếp theo.

4. Các biện pháp phòng tránh đuối nước

            Đối với trẻ nhỏ:

- Trẻ em khi bơi phải được người lớn giám sát thường xuyên và không được rời mắt để làm công việc khác như đọc sách, tán chuyện gẫu, chơi bài, nghe điện thoại...

- Ở nhà có trẻ nhỏ tốt nhất không nên để những lu nước, thùng nước, nếu bắt buộc phải có (như vùng phải tích trữ nước ngọt để dùng) nên đậy thật chặt để trẻ em không mở nắp được.

- Nhà khá giả có hồ bơi nên rào kín xung quanh và cửa có khóa để trẻ em không mở cửa được, có hệ thống báo động khi trẻ em vào.

- Nên cho trẻ tập bơi sớm (trên 4 tuổi).

Cục Bảo vệ, chăm sóc trẻ em (Bộ LĐ,TB&XH) cũng đưa ra các khuyến cáo để các bậc phụ huynhvà các bạn phòng tránh chết đuối cho con em mình, cho các bạn như:

- Không được đi tắm, bơi ngoài sông, suối, biển  mà không có người lớn biết bơi đi kèm

- Không chơi, đùa nghịch  quanh ao, hồ nước, hố sâu, hố vôi để tránh  bị ngã, rơi xuống hố.

- Nhà ở gần vùng sông nước, ao hồ  cần làm cửa chắn và rào quanh nhà.

- Nên nhắc cha mẹ lấp kín các hố, rãnh nước sau khi sử dụng.

- Nhắc cha mẹ làm nắp đậy chắc chắn, an toàn cho giếng, bể nước, chum vại.

- Nên có người lớn đưa đi học trong mùa mưa lũ, đặc biệt khi phải đi qua suối, song

- Nên nhắc người lớn dạy bơi cho các bạn.